Kiêng sau sinh: Đối khái hóa giữa phương Tây và phương Đông

Hãy thú nhận, chuyện kiêng cữ sau sinh là một nỗi ám ảnh dành cho tất cả các bà bầu. Mặc dù đã ngấp nghé nhiều tài liệu và học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, nhưng tôi vẫn không thể “đánh bại” được chính mẹ đẻ của mình. Kiến thức tôi đã học được và sẽ thực hiện để “tiến xa hơn” so với những người đi trước đều bị mẹ gạt phắt đi. Một lần, khi mẹ về quê mấy ngày, tôi được thực hiện thực đơn ăn uống theo những gì đã “đúc kết” thì không ngờ: mẹ đau bụng, con bị tiêu chảy mấy ngày mới khỏi. Từ đó, tôi nhận ra “kiêng như các bà cụ là chuẩn”.

Tuy vậy, tôi đã bất ngờ khi bạn bè cùng lứa ở nước ngoài không chú trọng việc kiêng cữ sau sinh như chúng tôi. Thật tuyệt vời là họ “giỏi thật”. Trong khi chúng tôi phải kiêng đến hàng chục ngày sau sinh mới được tắm rửa, ở bên đó, người ta cho mẹ tắm ngay sau sinh chỉ sau một ngày – thật đáng kính. Tôi đi tìm hiểu và biết rằng, ở phương Tây, người ta không kiêng khem sau sinh như chúng ta ở Việt Nam.

Về dinh dưỡng

Vì tôi phải sinh mổ, việc kiêng cữ sau sinh của tôi cũng khắt khe hơn so với bà bầu sinh thường. Trong 2 ngày đầu, tôi chỉ được ăn cháo loãng và uống sữa. Sau khi trung tiện, tôi được mẹ cho phép ăn cháo thịt và các loại thực phẩm khác. Tuy nhiên, những món ăn đó chỉ bao gồm cơm trắng, rau ngót luộc và trứng gà luộc.

Trong 3 tháng đầu sau sinh, mẹ chỉ cho tôi ăn thịt bò, thịt lạc lợn, gà và rau ngót. May mắn là mẹ tôi cũng biết nấu ăn, vì vậy mỗi ngày, bà đã thay đổi món ăn cho tôi. Có lẽ do vậy, tôi không cảm thấy chán với những món đó. Tuy nhiên, sau một thời gian, bất kể ăn cái gì, tôi cũng cảm thấy chán. Khi vào tháng thứ 2 của thai kỳ, những cơn thèm ăn của tôi bắt đầu “hoành hành”. Tôi nhớ rõ là lúc đó, tôi chỉ cần nhìn thấy một thứ gì đó, tôi sẽ thèm cái đó, cho dù đó là trái xoài hay gói cà phê. Tuy nhiên, mẹ đã giám sát tuyệt đối, vì vậy bà không cho tôi ăn bất cứ thứ gì ngoài cơm, rau, thịt nạc và trứng.

Phải công nhận rằng, nhờ áp dụng chế độ ăn này mà hệ tiêu hóa của tôi và con tôi rất tốt. Tôi không biết nói sao, nhưng với bé, trong những tháng đầu, bé không bao giờ bị tiêu chảy. Chỉ có một lần, khi bà ngoại đi về quê, và chúng tôi được ăn uống thoải mái. Vì lúc đó chồng tôi đảm trách việc mua đồ ăn theo yêu cầu của tôi. Mặc dù tôi đã ý thức rằng không được ăn quá nhiều, nhưng không hiểu sao, ngay hôm sau, tôi đã bị đau quặn bụng và bé đi ngoài mấy ngày mới khỏi. Từ đó, tôi đã “cạch” và không dám ăn uống bừa bãi nữa.

Tuy vậy, tôi vẫn cảm thấy chế độ ăn của mình khá thoải mái. Theo quan niệm của các cụ ngày xưa, bà đẻ chỉ được ăn cá bống kho khô và rau ngót luộc thôi. Nhưng tôi lại được ăn nhiều loại rau, thịt và cả hoa quả.

Sinh hoạt

Không chỉ giới hạn ở chế độ ăn uống, các sản phụ ở nước ngoài cũng rất thoải mái trong sinh hoạt hàng ngày. Ngay từ khi chưa sinh, mẹ tôi đã nêu ra hàng loạt các điều cấm kị cho tôi và tôi phải tuân thủ “không phản đối”. Sau sinh, tôi phải kiêng đánh răng đến nửa tháng và chỉ được sử dụng miếng gạc tăm như trẻ con. Đến 10 ngày sau, tôi mới được tắm sau khi trải qua một thời gian khó khăn. Thế nhưng, chỉ được tắm thôi, chưa được gội đầu – may mắn tôi sinh con vào mùa đông chứ vào mùa hè thì chắc chết luôn.

Tôi cũng phải kiêng không được tiếp xúc với nước, không sử dụng điện thoại, không di chuyển nhiều và không được ngồi cho con bú để tránh đau lưng sau này. Mỗi khi tôi có ý định làm gì, mẹ lại cảnh báo có thể gây hậu quả xấu sau này.

Tâm lý sau sinh

Trái với tình trạng trầm cảm sau sinh thường thấy ở Việt Nam, trong số đó có cả tôi, các bà bầu ở nước ngoài không bị rơi vào tình trạng đó. Mặc dù tôi không mắc trầm cảm nặng, nhưng tâm lý lại bị xáo trộn nhiều. Tôi đã rất căng thẳng khi phải đối mặt với sữa, bỉm, quần áo và việc ăn uống cũng không còn thoải mái nữa, mặc dù tôi có mẹ giúp đỡ. Phải đến khi bé 4 tháng tuổi, tôi mới cảm thấy thoải mái hơn.

Tuy nhiên, cô bạn của tôi ở Liên bang Nga lại tỏ ra rất thoải mái sau sinh. Cô ấy được ăn uống đầy đủ, ngủ nghỉ thoải mái, nói chung là tâm lý rất ổn định. Cô ấy cho biết dù đôi lúc tâm lý cũng có xáo trộn nhưng cô luôn kiềm chế và biết làm chủ cảm xúc của mình. Cô ấy còn chia sẻ rằng, dù con đầu mới 10 tháng, cô ấy không gặp khó khăn hay ngại khi đẻ con lần thứ hai. Trong khi tôi, chỉ sau một tuần, đã cảnh báo chồng rằng, dứt điểm chỉ đẻ một đứa thôi.

Việc kiêng cữ sau sinh ở Việt Nam khắt khe hơn nhiều so với ở nước ngoài. Tuy nhiên, theo tôi, chị em không nên kiêng cữ quá mức. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sản phụ nên ăn uống đầy đủ dưỡng chất và tuân thủ ăn chín, uống sôi. Sản phụ cũng nên vận động nhẹ nhàng để thông huyết sau sinh và không nên kiêng khem thái quá.

Bài viết liên quan